Op Sinterklaasavond ben ik met Linda naar het Filmhuis geweest, naar de documentaire “De kinderen van juf Kiet”. Een prachtige film over een juf die werkt met kinderen die net in Nederland zijn aangekomen en eerst les krijgen in een aparte klas, voordat ze naar een groep op een basisschool doorstromen.
De recensie die Pauline Kleijer schreef in de Volkskrant, vat de film goed samen. Daarom neem ik deze hieronder geheel over:
De kinderen van juf Kiet is een klein monument voor een juf, maar vooral voor haar dappere klas. Een parel van een documentaire: subtiel maar krachtig en met een feilloos gevoel voor wat er in hoofden van gevluchte kinderen kan omgaan.
Jorj hangt als een dweil over zijn schooltafel en is nergens toe te bewegen. ‘Ik heb een hersenstoring’, mompelt hij tegen zichzelf in het Arabisch. In de klas van juf Kiet moet hij eigenlijk Nederlands praten, maar hij is hier nog maar net. Net als zijn broertje Maksem heeft hij dikke wallen onder zijn ogen. De jongens, met hun ouders gevlucht uit Syrië, slapen slecht. Er zitten meer Syrische kinderen in deze internationale instroomklas in het Noord-Brabantse Hapert. Juf Kiet Engels (kordaat, streng waar nodig en altijd betrokken) probeert hen geduldig in het ritme van een Nederlandse basisschool te persen. De meeste kinderen storten zich met overgave op hun taakjes: letters schrijven, rekenen, tekenen. Alleen Jorj lukt het maar niet.
Petra Lataster-Czisch en Peter Lataster mochten een schooljaar lang meekijken in de klas van juf Kiet. Op ooghoogte van de kinderen filmden ze de dagelijkse bezigheden: de ruzies, het gegiechel, de verliefdheden, de kleine drama’s die op die leeftijd zo groot lijken. Zo moet de 6-jarige Leanne opboksen tegen de 8-jarige Haya, die haar betuttelt. De kleine Maksem is overal bang voor, terwijl Branche, afkomstig uit Macedonië, helemaal nergens mee lijkt te zitten.
Het ziet er altijd bedrieglijk eenvoudig uit, wat de Latasters doen. Het regisseursduo maakte eerder prachtige documentaires als Niet zonder jou (2010) en Als we het zouden weten (2007), waarin ze met oneindig veel respect de weerloosheid van de mens toonden: aan het eind, of juist het te vroege begin van het leven. Daarmee vergeleken zijn de kinderen van juf Kiet wonderen van vitaliteit, maar ook kwetsbaar. Haast terloops komt dat tot uiting. Jorj is het meest sprekende voorbeeld. In een gesprek met de juf vertelt hij welke angsten hij heeft uitgestaan in Syrië. ‘Buiten boem boem, niet goed.’ Maar ook in de ogen van Haya, pestkopje in de dop, is te zien hoe ze hunkert naar veiligheid. Het vertrouwen dat juf Kiet in haar toont, is het juiste medicijn.
Met messcherpe zorgvuldigheid leggen de Latasters het vast. De kinderen staan steeds voorop in deze observerende documentaire, waarin, behalve het schoolpersoneel, geen volwassene voorkomt. Een slimme keuze, want juist de onderonsjes tussen de leerlingen zijn het onthullendst, grappigst en aandoenlijkst.
Het vertrouwen dat juf Kiet in de moeilijke kinderen toont, is het juiste medicijn.
Knap is ook hoe de filmmakers de scènes voor zich laten spreken. De uitgekiende montage van Mario Steenbergen, die uit honderden uren filmmateriaal kon putten, is sturend zonder betekenis op te dringen. Dat creëert lucht. Ontroerend wordt het toch wel, met geboren filmsterretjes als de expressieve Leanne en de grapjas Jorj.
De kinderen van juf Kiet is een parel van een documentaire: subtiel maar krachtig en met een feilloos gevoel voor wat er in kinderhoofden kan omgaan. Een klein monument voor een juf, maar vooral voor haar dappere klas.
Kortom: een aanrader om te gaan bekijken.